آزمایش ممنوعه روی انسان برای درک منشا زبان و ویژگی های انسانی و اینکه ذاتی با اکتسابی هستند - مجله کامسا

داستان فرعون مصری: آزمایشی برای کشف زبان مادر

هرودوت، مورخ یونانی، داستانی را نقل می نماید از فرعونی به نام پْسامتیک اول (Psamtik I) که علاقه مند بود بداند زبان اصلی انسان چیست. او دو نوزاد را به چوپانی سپرد و از او خواست که هیچگاه با این بچه ها صحبت نکند. فرض او این بود که اگر بچه ها در محیطی بزرگ شوند که از زبان و کلام محروم باشند، اولین کلمه ای که به زبان می آورند، زبان اصلی بشریت را آشکار خواهد نمود. گفته می گردد که این بچه ها اولین بار کلمه بکوس (becos) را که به معنی نان در زبان فریژیایی (Phrygian) بود، به زبان آوردند و این فرعون را به این نتیجه رساند که فریژیایی زبان اولیه انسان هاست. این روایت، هرچند از نظر علمی قابل اثبات نیست، نشان دهنده کنجکاوی باستانیان برای فهم ماهیت زبان است.

آزمایش امپراتور فردریک دوم: کوشش برای کشف زبان فطری

امپراتور فردریک دوم (Frederick II) در قرن سیزدهم میلادی نیز آزمایشی مشابه انجام داد. او گروهی از نوزادان را به پرستارانی ناشنوا سپرد و به آن ها دستور داد تا هیچ نوع ارتباط کلامی با بچه ها برقرار ننمایند. فردریک معتقد بود که اگر این بچه ها در شرایطی بدون ارتباط زبانی بزرگ شوند، به طور فطری به زبانی خاص مانند عبری، لاتین، یونانی، یا عربی صحبت خواهند کرد. این آزمایش نیز به علت عدم امکان بقای بچه ها بدون توجه و تعامل انسانی به شکست انجامید. هرچند که فردریک به پاسخی برای پرسش های خود نرسید، این کوشش نشان می دهد که مسئله ارتباط میان زبان و ذات انسانی در دوره های مختلف تاریخی مورد توجه بوده است.

پسر وحشی آورِن: آزمایشی غیرمستقیم در فرانسه

یکی دیگر از نمونه های تاریخی، ماجرای پسر وحشی آورِن (Wild Boy of Aveyron) است که در اوایل قرن نوزدهم در جنوب فرانسه پیدا شد. این کودک که بدون ارتباط انسانی در جنگل ها بزرگ شده بود، به علت نبود آموزش زبان و تعامل اجتماعی نتوانسته بود مهارت های انسانی را بیاموزد. دانشمندان و پزشکان آن دوره سعی کردند با آموزش او، چگونگی تأثیر محیط بر توانایی های شناختی انسان را آنالیز نمایند. اگرچه پسر وحشی آورِن هرگز نتوانست به طور کامل زبان بیاموزد، اما مورد او به عنوان نمونه ای طبیعی از آزمایش ممنوعه شناخته شد که به کشف اهمیت آموزش و ارتباط در سال های ابتدایی زندگی انسان یاری کرد.

آزمایش کلگ: تربیت کودک انسان و شامپانزه در کنار هم

یکی از آزمایشات شناخته شده و تأثیرگذار در زمینه رفتارشناسی انسان و حیوان به وسیله روانشناس آمریکایی وینتروپ کلگ (Winthrop Kellogg) انجام شد. او تصمیم گرفت فرزندش دونالد و یک شامپانزه به نام گوا (Gua) را در کنار هم بزرگ کند تا مشاهده کند که آیا محیط می تواند توانایی های شامپانزه را به سطح توانایی های انسانی برساند. گوا توانست رفتارهایی انسانی مانند راه رفتن دو پا و پاسخ به فرمان ها را یاد بگیرد و حتی به نظر می رسید که از نظر هوشی در دوران اولیه از دونالد پیشی گرفته است. اما با گذشت زمان، دونالد آغاز به صحبت کرد و از گوا پیشی گرفت. این آزمایش نشان داد که شامپانزه ها با وجود هوش بالا، به علت تفاوت های زیستی به سطوح شناختی انسان نمی رسند و محیط تنها تا حدی در توسعه شناختی تأثیر دارد.

نمونه های مؤثر: تجربیات غیرمستقیم در مطالعات روانشناسی و زبان شناسی

با گذشت زمان، دانشمندان از رویکردهای غیرمستقیم برای آنالیز این مسائل استفاده کردند تا بدون ایجاد چالش های اخلاقی، به نتایج علمی قابل اعتمادی دست یابند. یکی از این رویکردها آنالیز بچه ها دوزبانه و تحلیل چگونگی یادگیری زبان های مختلف و تعاملات اجتماعی در آنان است. مطالعات دیگر نیز به آنالیز رفتارهای اجتماعی در جوامع مختلف انسانی پرداخته اند تا تأثیرات محیطی و فرهنگی بر یادگیری زبان و رفتارهای اجتماعی را بسنجند.

تحقیقات درباره بچه ها دوزبانه نشان داده است که مغز انسان به طور طبیعی برای یادگیری زبان های مختلف سازگار است، اما این توانایی با محدودیت های سنی و محیطی همراه است. بعلاوه، مطالعات روی رفتار اجتماعی در جوامع گوناگون به درک عمیق تری از نحوه تأثیر محیط و فرهنگ بر توسعه زبان و تعاملات اجتماعی انسان منجر شده اند.

نتیجه گیری: آزمایشات ناموفق و یادآوری اهمیت اصول اخلاقی

با وجود کوشش های تاریخی، آزمایش ممنوعه هیچ گاه پاسخ کاملی به سؤالات مربوط به ذات زبان و طبیعت انسان نداده است. بلکه این آزمایشات نشان داده اند که انسان بدون تعاملات اجتماعی و زبان قادر به بقا و رشد کامل نیست. امروزه دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که احترام به اصول اخلاقی در تحقیقات از اهمیت ویژه ای برخوردار است و استفاده از روش های غیرمستقیم و اخلاقی برترین راه برای پاسخ گویی به سؤالات عمیق و پیچیده در خصوص طبیعت انسان است.