خبرنگاران رشد پلکانی زنان در مدیریت کشوری - مجله کامسا

روزنامه ایران گفت وگویی را با معصومه ابتکار درباره عملکرد این معاونت در دولت دوازدهم انجام داده است که در ذیل می خوانیم: سه سال از دوره دوازدهم ریاست جمهوری می گذرد و حالا تنها یک سال باقی مانده تا وعده ها و کارهای ناتمام این دولت به انتها برسد. در طول دوره دوم ریاست جمهوری روحانی، در حوزه های مختلف در کشور، فراز و نشیب های زیادی پشت سرگذاشته شد، با توجه به اینکه نیمی از جمعیت فعال کشور را زنان تشکیل می دهند، این حوزه از جمله حوزه هایی است که در کشور همواره به آن توجه ویژه می گردد، اما هرچقدر هم در آن کار و فعالیت گردد، باز هم تا حصول نتیجه منطقی فاصله دارد. نمود شاخص فرایند کند پیشرفت در این حوزه، کندی در پیشرفت لوایحی است که می تواند به توان افزایی زنان در حیطه های مختلف یاری کند. از آن جایی که برنامه ریزی و پیاده سازی امور در این حوزه بر عهده معاونت رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده است.

خانم ابتکار، از آن جایی که، زنان سرپرست خانوار از جمله اقشاری هستند که به حمایت های اجتماعی و مالی بیشتری احتیاج دارند، در سه سال اخیر، چه اقداماتی برای این قشر انجام داده اید تا کمی از سختی زندگی آنها کاسته گردد؟

در بحث توان افزایی زنان سرپرست خانوار بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، هماهنگی بین دستگاه ها باید ایجاد می شد. برنامه بین بخشی، تدوین شده و احتیاج به اصلاح نهایی دارد، چنانچه این کار انجام گردد، بودجه و اعتبار هم می تواند بگیرد، وزارت کار هم در این زمینه مسئولیت محوری دارد. البته در این دوره، طرحی برای توان افزایی مالی 12 هزار زن سرپرست خانوار را اجرا کردیم و در این زمینه از سازمان های مردم نهاد تخصصی در حوزه کارآفرینی استفاده کردیم. حدود یک سال است که پویشی هم تحت عنوان زنان نسل تحریم برگزار می کنیم و با رأی گیری در هر دوره 100 الی 150 نفر از زنان کارآفرین معرفی می شوند و در پرتال معاونت رأی گیری مردمی صورت گرفته و از افرادی که بیشترین رأی ها را به دست می آورند، تجلیل می گردد و برای 10نفر از ساکنین شهری و 10 نفر از ساکنین روستایی، تسهیلات ویژه بانکی در نظر گرفته می گردد.

کدام بانک ها عهده دار تأمین این وام ها هستند و مبالغ در نظر گرفته شده به چه میزان است؟ آیا در حدی هست که بتواند مشوق خوبی برای زنان کارآفرین باشد؟

برای تأمین وام با بانک های مختلفی تعامل داریم. به عنوان مثال بانک کارآفرین، از 10 تا 50 میلیون تومان وام به این افراد می دهد. تا به امروز هم 80 هزار مورد تسهیلات قرض الحسنه برای زنان و اخیراً دختران فارغ التحصیل در نظر گرفته شد. البته به جز بانک ها، تعاونی ها هم تسهیلات خاصی برای زنان در نظر گرفته اند.

این تسهیلات فقط به زنان سرپرست خانوار تعلق می گیرد، یعنی اگر زنی متأهل و کارآفرین باشد نمی تواند از این تسهیلات استفاده کند؟

زنان سرپرست خانوار به دلیل مسائل مالی در اولویت هستند اما این اواخر چنانچه زنی فارغ التحصیل و کارآفرین هم باشد می تواند از تسهیلات پایدار شهری استفاده کند.

در بحث اصلاح قوانین بویژه لوایحی که از دولت به مجلس فرستاده شد، خیلی زمان های طولانی صرف می گردد، تا جایی که بکرات دیده شده، بعضی لوایح در این حوزه سالیان سال به وقفه افتاده و عملاً چه بسا تا اجرایی شدن قانون، پفراینده های بیشماری در دادگاه ها به دلیل نبود قانون درست و مکفی در حوزه زنان، تشکیل می گردد. کمی در مورد این لوایح که بعضاً سال ها در نوبت رسیدگی مانده اند، شرح دهید.

15 لایحه تا به امروز به دولت ارائه شده، بعضی از آنها در دستور کار کمیسیون لوایح است و یک مورد هم در کمیسیون اجتماعی واقع شده است. از برابری دیه زن و مرد تا اصلاح شروط مربوط به طلاق و مسأله بسیار مهم تأمین امنیت زنان در برابر خشونت از جمله مواردی هستند که در دستور کار قرار دارند. لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت در حال حاضر در کمیسیون لوایح در حال آنالیز است، لایحه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی هم که خوشبختانه تبدیل به قانون شده و در روزهای اخیر به مرحله اجرا رسیده است. اخیراً بعد از قتل دردناک رومینا دختر تالشی توسط پدرش، اصلاح قوانین در مورد مجازات پدر در قتل فرزند در دستور کار قرار گرفته و به قوه قضائیه فرستاده شده تا تأییدیه نهایی آن گرفته گردد. بحث ثبت شروط ضمن عقد در عقدنامه هم خوشبختانه در حال حاضر در حال انجام است.

در زمینه دستور رئیس جمهوری مبنی بر اختصاص 30 درصد از پست های مدیریتی به زنان در دولت دوازدهم، چقدر پیروز عمل شده؟ این اواخر شاهد بودیم که حتی سفرای زن هم داشتیم. آیا این اتفاق در دیگر پست های دولتی هم افتاده؟ تا حالا چند درصد از پست های مدیریتی به زنان رسیده و اصلاً به عددی که رئیس جمهوری وعده داده بود نزدیک شده ایم؟

این موضوع، مصوبه شورای عالی اداری است و رویکرد و سیاست رئیس جمهوری، افزایش کارکرد زنان در پست های مدیریتی است و اصل باید بر این باشد که حضور زنان در عرصه های مختلف مدیریت تسهیل گردد. مسأله اینجا است که وقتی 41 درصد از کارکنان دولت را زنان تشکیل می دهند، چرا باید حضور زنان در پست های مدیریتی کمرنگ باشد؟ در سال 1396 آمار مدیران زن فقط 13.8 درصد بود، اما خوشبختانه در دولت یازدهم گام های خوبی برداشته شد و در این دولت هم 4 سفیر زن روی کار آمدند. در کشورهای مالزی، دانمارک، برونئی و فنلاند در این دولت، سفرای زن فعال هستند. 18 زن در سِمت معاون استاندار داریم. دکتر نظری پور، مشاور وزیر کشور در امور زنان و خانواده بسیار کوشش می نماید که استانداران، انتصابات خود را از میان زنان انتخاب نمایند. همچنین حداقل 5 فرماندار زن و چندین بخشدار زن در کشور در حال فعالیت هستند و حدود 64 نفر هم معاون وزیر و هم رده معاون وزیر داریم؛ این رقم در سال سوم این دولت، به بیش از 18 درصد رسیده و حدس می زنم که تا انتها کار دولت دوازدهم به حدود 25 درصد خواهد رسید. البته این مهم را هم نباید از یاد ببریم که در سطوح مدیران عالی و میانی، در کل بحث شایستگی مطرح است و زنان پیروز باید در عرصه های مختلف دولتی حضور داشته باشند. باید تابوی عدم استفاده از زنان در پست های مدیریتی شکسته گردد.

یکی از اقشاری که همواره احتیاج به رسیدگی ویژه دارند، زنان زندانی هستند از آن جایی که بیشتر این افراد دارای فرزند هستند و با نبود مادر بنیان خانواده نیز متزلزل می گردد و امکان افزایش جرم و جنایت در این خانواده ها بالا می رود، چه اقدام مؤثری در این حوزه انجام داده اید؟

در مورد زنان زندانی طرحی در زمینه استفاده از دستبندهای الکترونیک ارائه دادیم و زنانی که احکام آنها اجازه می دهد، می توانند از دستبند الکترونیک استفاده نمایند. این دستبندها اخیراً فراوری داخلی هم دارند و در زمینه تأمین اعتبارات برای فراوری آنها در داخل کشور، آماده همکاری هستیم. سه دوره هم به طور مجزا بحث آزادی زنان زندانی را اجرا کردیم. این طرح از دولت یازدهم در حال انجام است. پویش مردمی برای یاری به آزادی زنان آغاز به فعالیت کرد و با همکاری سازمان زندان ها، در دوره دوازدهم ریاست جمهوری شخصاً از 15 زندان زنان نیز در همین دوره در کشور بازدید کردم و با بیش از یکهزار زن زندانی چهره به چهره گفت وگو کردم و با مسائل آنها از نزدیک آشنا شدم. در نهایت با تهیه گزارش های مؤثر، توانستیم تسهیلات و تجهیزات مورد احتیاج آنها را فراهم کنیم. پویشی هم تحت عنوان پویش ارمغان را طراحی و پیاده سازی کردیم و با شعار زندان جای مادران نیست در جهت حمایت و آزادی زنان زندانی گام های مؤثری برداشتیم.

در بحث بیماری کرونا، معاونت چه اقداماتی انجام داد؟ با توجه به اینکه زنان در این عرصه بسیار می توانند کارآمد باشند آیا از این توانایی بهره ای برده شد؟ در بحث بیکار شدن زنان سرپرست خانوار به دلیل بروز بیماری کرونا، چه اقدامات عملی و ساختاری انجام دادید؟

با شیوع بیماری کرونا، در بحث کارآفرینی، کرونا روی بحث فراوری، شیفت شد و در زمینه محصولاتی مانند ماسک، گان، لوازم بهداشتی و موادضدعفونی آغاز به فراوری شد تا هم در مهار این بیماری یاری شده باشد و هم بحث اشتغالزایی و کسب درآمد زنان بویژه زنان سرپرست خانوار با خللی روبرو نگردد.