نوشیدنی هایی که داروها را بی اثر می نمایند - مجله کامسا

اما تا به حال شده از خود بپرسید آیا این کار درستی است یا نه؟ آیا هیچ محدودیتی درمورد نوع نوشیدنی هنگام مصرف قرص وجود ندارد؟

داشتن اطلاعات کافی در این زمینه برای به حداکثر رساندن کارایی داروها و جذب بهینه مواد مغذی، امری مهم و غیرقابل انکار است. دکتر صالح پور، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و دکتر سروش شمشیری، داروساز، در مطلب زیر به چند نکته مهم درمورد مصرف بعضی داروها اشاره می نمایند که دانستن این نکات می تواند حائزاهمیت باشد.

با مایعات اسیدی این داروها را مصرف کنید!

بنا به گفته دکتر صالح پور، جذب بعضی داروها در دستگاه گوارش در محیط اسیدی بهتر خواهد بود. به عنوان مثال می توان به داروی کتوکونازول (ضدقارچ) اشاره نمود. بنابراین افرادی که دچار کاهش ترشح اسید معده هستند، در جذب این دارو دچار مشکل می شوند، درنتیجه نوشیدن مایعات اسیدی مانند آب پرتقال و نوشابه های گازدار همراه با این دسته از داروها توصیه می گردد.

کتوکونازول، ایتراکونازول (ضد قارچ)، آتازاناویر(در درمان HIV)، سفپودوکسیم (آنتی بیوتیک)، انوکسازین (داروی آنتی باکتریال در درمان عفونت های مجاری ادراری) و دیپیریدامول (داروی ضد تجمع پلاکت) از جمله داروهایی هستند که مصرف آنها با نوشیدنی های اسیدی بلامانع است.

با غذا این داروها را مصرف نکنید!

بعضی داروها و مکمل ها چنانچه همراه با غذا مصرف شوند به طور چشمگیری جذب شان کاهش پیدا می نماید.

دکتر صالح پور متخصص تغذیه می گوید: ازجمله این داروها می توان به داروهای ضدپوکی استخوان مانند آلندرونات و ایباندرونات اشاره نمود. برای مثال می توان به مکمل آهن نیز اشاره نمود. این مکمل باید در فواصل بین وعده های غذایی و ترجیحا با شکم خالی همراه با آب یا آب پرتقال (ویتامینC، جذب آهن را افزایش می دهد) مصرف گردد.

جالب است بدانید که جذب بعضی دیگر از داروها همراه با غذا یا بلافاصله پس از آن افزایش می یابد، داروی ضد رتروویروس ساکیناویر (عمدتا برای درمان عفونت ویروس نقص ایمنی اکتسابی یا ویروس ایدز به کار می فرایند) و مکمل کلسیم، از این دسته از داروها هستند.

دور آب گریپ فروت خط بکشید!

دکتر سروش شمشیری و دکتر صالح پور هر دو بر این عقیده هستند که بعضی ترکیبات ازجمله آهن، کلسیم و پروتئین برای جذب بیشتر، بهتر است با ویتامین ها مصرف شوند، به این دلیل که ویتامین باعث افزایش جذب این ترکیبات خواهد شد. اما سوالی که ممکن است به وجود بیایید این است که گریپ فروت یا آب گریپ فروت چطور؟!

آیا می توان همزمان با مصرف داروها آن را نوشید؟! در پاسخ به این سوال باید گفت، به طور کلی گریپ فروت به علت دارا بودن ترکیباتی مثل پتاسیم بسیار برای سلامت مفید است، اما زمانی که پای مصرف دارو به میان می آید باید بسیار با احتیاط مصرف شوند، زیرا گریپ فروت دارای ترکیباتی است که باعث مهار آنزیمی در بدن می گردد و در نتیجه تجزیه و دفع دارو به مشکل خورده و میزان دارو در بدن افزایش یافته باعث تشدید یا ایجاد عوارض جانبی دارو می گردد. ممکن است داروهایی که در این تداخل جای می گیرند زیاد باشند.

در ادامه تعدادی از آنها را به شما معرفی می کنیم:

بعضی داروهای کاهنده فشار خون مثل نیفدیپین

بعضی داروهای کاهنده کلسترول مثل آدورواستاتین

بعضی داروهای ضداضطراب مثل بوپیرون

بعضی داروهای ضدآریتمی مثل آمیو دارون

بعضی داروهای ضدحساسیت مثل فکسوفنادین

برای پیشگیری از این تداخلات بهتر است اگر می توانید بروشور دارو را مطالعه کنید یا از دکتر و داروساز خود یاری بگیرید.

آیا مصرف شیر با دارو مجاز است؟

شیر شامل مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم است که با بعضی داروها و تعدادی از آنتی بیوتیک ها، یک ترکیب غیرقابل حل شدن ایجاد می نماید و درنتیجه جذب و اثربخشی این ترکیبات را دچار مشکل می نماید. بسیاری از افرادی که مسائل گوارشی و معده دارند، آنتی بیوتیک ها را با شیر مصرف می نمایند تا دچار مشکل معده نشوند، اما این کار ممکن است بر فرایند جذب و خاصیت دارویی قرص تاثیر منفی داشته باشد و این اقدام اساسا اشتباه است، به همین دلیل توصیه می کنیم این افراد دارو را با معده خالی به هیچ عنوان مصرف نکرده و همراه با غذا آن را مصرف نمایند.

با کدام دارو چای نخورید؟

به طور کلی مصرف داروها با قهوه و چای توصیه نمی گردد. دکتر صالح پور می گوید: چای حاوی کافئین و تانن است. بعضی داروها منجر به تشدید اثرات کافئین در بدن (افزایش ضربان قلب، افزایش فشارخون و…) می شوند و بعضی دیگر سرعت کلیرانس کافئین را کاهش می دهند. به علاوه تانن موجود در چای با آهن موجود در موادغذایی یا مکمل ها، باند شده و از جذب آن جلوگیری می نماید.

دکتر شمشیری در ادامه اضافه می نماید: غیر از مسئله جذب باید به این نکته توجه داشت که آنتی بیوتیک هایی مثل سیپروفلوکساسین و خانواده کینولون ها جزء داروهایی هستند که منع مصرف با چای و قهوه دارند، چراکه باعث افزایش اثرات جانبی می شوند. آلپرازولام دیازپام، کلونازپام و کاربامازپین (داروی ضدتشنج) هم نباید با چای مصرف شوند چون اثرشان کاهش می یابد.

سایمتیدین باعث افزایش اثرات جانبی کافئین موجود در چای شده و چای باعث افزایش اثرات داروی اعصاب کلوزاپین می گردد و در تجزیه دارو تداخل ایجاد می نماید. با بعضی داروهایی که برای آسم مصرف می شوند هم چای نباید نوشیده گردد، به این دلیل که باعث تحریک قلب و مسائل قلبی خواهد شد.

اسامی داروهایی که نباید با ترکیبات کافئین دار مصرف شوند:

cimetidine Tagamet: دارویی است که برای مسائل و ناراحتی های معده از جمله فراوری بیش از حد اسید معده مصرف می گردد.

quinolone antibiotics : این دسته از داروها برای درمان بیماری های باکتریایی و عفونت های جدی و بیمارستانی مصرف می شوند. همچنین اگر بدن نسبت به آنتی بیوتیک های دیگر مقاوم شده باشد، می توان از این آنتی بیوتیک استفاده کرد.

ciprofloxacin Cipro: برای درمان عفونت های باکتریایی، انواع مختلف طاعون و سیاه زخم استفاده می گردد.

(norfloxacin (Noroxin: این آنتی بیوتیک زیر شاخه ای از آنتی بیوتیک های(quinolone antibiotics) هستند و برای درمان عفونت های ویروسی مثل آنفلوآنزا کاربرد دارد.

floxacin Floxin: برای درمان عفونت های باکتریایی پوست، ریه، پروستات و مجاری ادرار (مثانه و کلیه) مورد استفاده قرار می گیرد.

دوغ را فراموش کنید

دوغ هم اثراتی مشابه شیر داشته، بنابراین استفاده از آن هم توصیه نمی گردد. دکتر صالح پور در خصوص مصرف دوغ بر این عقیده است: دوغ حاوی کلسیم است که بعضی داروها با اتصال به آن از جذب کلسیم جلوگیری می نمایند، پس به طور کلی آب گزینه بهتری نسبت به سایر نوشیدنی هاست.

تداخل دارویی را جدی بگیرید

دکتر شمشیری، داروساز، درمورد مصرف دارو همراه با عرقیات گیاهی می گوید: درمورد تداخلات عرقیات گیاهی آنالیز های کمی اجرا شده است.

با این حال توصیه می گردد عرقیات گیاهی با فاصله از دارو نوشیده شوند تا از موارد تداخلات ناخواسته جلوگیری گردد، مثلا داروهایی که به عنوان ضدریفلاکس اسید معده هستند، نباید با عرق نعناع استفاده شوند یا داروهای آرامبخش نباید با عرقیجاتی که چنین اثری دارند، مصرف شوند، چون ممکن است اثرات یکدیگر را تشدید نمایند که معمولا نتیجه خوبی در پی نخواهد داشت.