آنتی بیوتیک ها؛ بی تاثیر در درمان آنفلوانزا و سرماخوردگی - مجله کامسا

تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی

وی با تاکید بر اینکه آنفلوآنزا با بیماری سرماخوردگی فرق دارد، شرح داد: آنفلوانزا و سرماخوردگی هر دو بیماری های مربوط به سیستم تنفسی هستند، اما به وسیله ویروس های مختلفی ایجاد می شوند. آنفلوانزا به دلیل آلودگی همه قسمت های سیستم تنفسی به ویروس ایجاد می گردد. سیستم تنفسی درگیر در آنفلوانزا شامل بینی، گلو، مجاری تنفسی و حتی ریه است.

وی اضافه کرد:، اما ویروس سرماخوردگی اغلب باعث ایجاد عفونت در سیستم تنفس فوقانی می گردد که شامل بینی و گلو می گردد. اهمیت آنفلوانزا در سرعت انتشار بیماری، وسعت و تعداد مبتلایان و شدت عوارض آن است. آنفلوانزا نسبت به سرماخوردگی باعث ایجاد حالات بسیار شدیدتر بیماری می گردد. آنفلوانزا باعث ایجاد علائمی نظیر تب بالا، بدن درد، خستگی و علائمی است که به ندرت در سرماخوردگی مشاهده می گردد.

4 گونه ویروس آنفلوآنزا

عشرتی با بیان اینکه تا به امروز چهار گونه ویروس آنفلوانزا شناسایی شده است، گفت: این چهار نوع شامل A-B-C-D است که نوع A ویروس آنفلوانزا باعث بیماری در انسان و حیوان می گردد. داده های تاریخی بیانگر خطر انتقال آنفلوانزا بین حیوانات و انسان و توانایی بالقوه ایجاد خطر پاندمی با این نوع ویروس است. بعلاوه نوع B ویروس آنفلوانزا در جامعه انسانی در گردش است و عامل اپیدمی های فصلی می گردد.

او درخصوص دو نوع دیگر ویروس آنفلوآنزا، توضیح داد: نوع C ویروس آنفلوانزا می تواند هم انسان و هم خوک را آلوده کند، اما به طور کلی منجر به بیماری میانه شده و به ندرت گزارش می گردد. نوع D ویروس آنفلوانزا نیز به طور اولیه گاو را آلوده می نماید و تعیین نشده است که می تواند سبب آلودگی یا بیماری در انسان گردد.

معاون فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه همه ویروس های آنفلوانزا از نظر ژنتیکی ناپایدار هستند، اظهار کرد: همین مسئله احتمال تغییر را مطرح می نماید و جهش ژنتیکی در طول زمان رخ می دهد.

آثار واکسیناسیون بر پیشگیری از ابتلا به بیماری

عشرتی با تاکید بر اینکه در حال حاضر موثرترین راه پیشگیری از بیماری و دفع کردن شدت بیماری انجام واکسیناسیون و رعایت بهداشت فردی و اجتماعی است، گفت: پاندمی آنفلوانزا زمانی که ویروس تازه آنفلوانزا توانایی کافی و پایدار انتقال انسان به انسان را کسب کند، می تواند رخ دهد و در پی آن به صورت جهانی توسعه یابد.

پاندمی های آنفلوآنزا از کدام نوع است؟

وی اضافه کرد: تا به امروز پاندمی های آنفلوانزا فقط به وسیله زیرگونه های تازه نوع A ویروس ایجاد شده اند، زیرا بدن انسان به آن ایمنی نداشته و معمولا بیماری حاصل از آن بسیار شدید است. داده های تاریخی بیانگر وقوع کلیه پاندمی های آنفلوانزا با منشاء حیوانات است. آنفلوانزای حیوانی زمانی که انسان به وسیله ویروس های آنفلوانزای در گردش حیوانی آلوده گردد به وقوع می پیوندد. آلودگی انسانی به طور اولیه به وسیله تماس مستقیم با حیوان آلوده یا محیط آلوده خطر ایجاد شدن دارد.

اهمیت آنفلوآنزای پرندگان

وی با بیان اینکه آنفلوانزا علاوه بر انسان در گونه های مختلف پرندگان و بسیاری از پستانداران از جمله اسب و خوک و گربه سانان نیز مشاهده می گردد، ادامه داد:، ولی به دلیل امکان پرواز در پرندگان و تنوع سوش های ویروس آنفلوانزای مشاهده شده در پرندگان و خطر انتقال آن به انسان و اثبات بروز پاندمی های قبلی با منشاء این ویروس ها، آنفلوانزای پرندگان اهمیت بیشتری دارد.

معاون فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه آنفلوانزای پرندگان در اثر عفونت ناشی از بعضی از سویه های نوع A آنفلوآنزا ایجاد می گردد، گفت: به نظر می رسد کلیه پرندگان نسبت به این بیماری حساس بوده، ولی اندازه حساسیت آن ها ممکن است متفاوت باشد. طیف علائم بالینی در پرندگان مختلف فرق دارد، اما قادر به ایجاد بیماری خفیف تا بسیار شدید، مسری و کشنده است.

وی اضافه کرد: بعلاوه تعیین شده است که پرندگان دریایی و مخصوصاً اردک های وحشی و اردک سانان، مخازن طبیعی این ویروس ها بوده و در مقابل ابتلا به بیماری شدیداً مقاوم اند و از طرفی پرندگان اهلی و از جمله مرغ ها و بوقلمون ها بویژه در مقابل اشکال همه گیر و سریعاً کشنده بیماری، حساس هستند.

به گفته وی، حدود 16 زیرگونه از ویروس های شناخته شده آنفلوانزا قادر به ایجاد بیماری در پرندگان بوده و پرندگان به عنوان مخازن این ویروس ها به حساب می آیند.

وی با تاکید بر اینکه تماس مستقیم یا غیرمستقیم پرندگان اهلی با پرندگان مهاجر آبزی، یکی از علل شایع وقوع همه گیری آنفلوانزا در بین پرندگان اهلی به شمار میرود، شرح داد: در این بین مراکز فروش پرندگان زنده نیز نقش مهمی در انتشار همه گیری ایفا می نمایند. از طرفی قرنطینه کردن مرغداری های آلوده و معدوم کردن پرندگان بیمار یا تماس یافته، جزو اقدامات کنترلی استاندارد برای جلوگیری از انتشار به سایر مرغداری ها در سطح یک کشور به شمار میرود.

عشرتی تاکید نمود: این ویروس ها معمولاً از قابلیت سرایت بالایی برخوردار بوده و به سرعت به مرغداری های دیگر نیز منتشر می شوند و علاوه بر این ها ممکن است به صورت مکانیکی و به وسیله وسایل و تجهیزات، غذاها، قفسه ها و لباس های آلوده نیز انتشار یابند و همه گیری هایی ایجاد نمایند و در صورت عدم اجرای اقدامات کنترلی فوری و مراقبت دقیق به مدت چندین سال ادامه یابند.

خطر ترکیب آنفلوآنزای پرندگان با ویروس های آنفلوآنزای انسانی

وی با اشاره به اینکه ویروس آنفلوآنزای پرندگان می تواند انسان را نیز آلوده کند و موجب بیماری شدید با اندازه مرگ بالا گردد، گفت: آنفلوانزای پرندگان این توانایی را دارد که خود را با انسان تطبیق دهد و به عنوان یک عامل بالقوه بیماری زا برای انسان مطرح گردد یا با سایر ویروس های آنفلوانزای انسانی ترکیب و موجب پدیدار شدن یک عامل بیماری زا با توانایی ایجاد پاندمی گردد.

علائم آنفلوآنزا را بهتر بشناسید

او درباره علائم اولیه آنفلوانزا در انسان ها، شرح داد: تب، سردرد، درد عضلانی، تعریق، آبریزش بینی، گلودرد و سرفه از علائم بیماری است. سرفه اغلب شدید و برای مدتی ادامه می یابد، ولی سایر نشانه های بیماری بعد از 2 تا هفت روز خود به خود بهبود پیدا می نماید. دفع ویروس معمولا بین سه تا پنج روز بعد از بروز نشانه های بیماری و در بچه ها تا هفت روز ادامه خواهد داشت.

وی با تاکید بر اینکه افراد در صورت ابتلا به آنفلوانزا بهتر است در منزل بمانند و تا زمانی که تب شان قطع نشده از منزل بیرون نیایید، اظهار کرد: معمولا یک روز پس از قطع تب، بیماری قابل سرایت نیست و افراد می توانند به کار خود بازگردند. ماندن در خانه و استراحت نه تنها مانع از انتشار ویروس می گردد بلکه به فرد یاری می نماید سریع تر بهبود یابد.

تاثیر مناسب دارو در 48 ساعت اول بروز علائم

عشرتی با ذکر این نکته که بهبودی آنفلوانزا احتیاجمند گذر زمان و گذشتن طول دوره بیماری است، گفت:، اما راه های مختلفی برای بهبود علائم وجود دارد؛ بعضی دارو های تجویزی ضد ویروس می توانند دوره بیماری را کوتاه تر نمایند البته به شرط آنکه به محض آغاز علائم مصرف شوند. این دارو ها در صورتی تاثیر مناسب دارند که در طی 48 ساعت اول بعد از آغاز علائم مصرف شوند.

وی اضافه کرد: علاوه بر این سایر دارو های بدون احتیاج به نسخه پزشک نیز می توانند به بهتر شدن علائم یاری نمایند. مثلا استفاده از دارو های تب بُر، مسکن، ضد احتقان و آبریزش بینی و دارو های مناسب برای سرفه به کاهش علائم یاری می نمایند. گفتنی است که این دارو ها آنفلوانزا را درمان نمی نمایند بلکه باعث بهبود نسبی و کنترل بعضی علائم آن می شوند.

آنتی بیوتیک ها؛ بی تاثیر در درمان آنفلوآنزا

معاون فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، تاکید نمود: با توجه به اینکه عامل بیماری های آنفلوانزا و سرماخوردگی ویروس است، آنتی بیوتیک ها هیچ تاثیری روی این بیماری ها ندارند. اگر بیماری آغاز به بهبود نموده، ولی ناگهان مجدداً عود کند احتمالا فرد دچار عفونت باکتریایی شده است. در این هنگام باید با مراجعه به پزشک در صورت احتیاج برای درمان عفونت باکتریایی، آنتی بیوتیک مصرف کنید.

وی اضافه کرد: بروز علائمی همانند مشکل و سختی در نفس کشیدن، تب پایدار، استفراغ، بلع دردناک، سرفه و سردرد پایدار ممکن است بیانگر مسائل جدی مانند پنومونی باشد؛ بنابراین در صورت بروز این علائم باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

خطر آنفلوآنزا برای چه کسانی بیشتر است؟

او با تاکید بر اینکه ویروس آنفلوانزا می تواند باعث عفونت ریه ها شده و مسئله ای جدی مثل پنومونی ایجاد کند، توضیح داد: افراد دچار ضعف سیستم ایمنی، سالمندان، خانم های باردار، نوزادان و کسانی که به بیماری های مزمن دچار هستند بیش از سایرین در معرض عوارض خطرناک ناشی از آنفلوانزا قرار دارند.

معاون فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در ادامه صحبت هایش درباره واکسیناسیون آنفلوآنزا به ایسنا اظهار کرد: واکسن آنفلوانزا از ویروس غیرفعال فراوری شده و باعث ابتلا به آنفلوانزا به دلیل تزریق آن، نمی گردد. البته به دلیل پاسخ ایمنی بدن به واکسن ممکن است علائمی مانند بدن درد خفیف و یا تب مختصری در فرد ایجاد گردد.

وی بعلاوه درباره افرادی که ضروری است جهت تزریق واکسن آنفلوآنزا اقدام نمایند، گفت: به طور کلی واکسن آنفلوانزا جهت گروه های در معرض خطر که ابتلا به آنفلوانزا در آنان با عواقب سنگین تری همراه است و گروه های در معرض تماس که به دلیل مشاغل خاص بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند، تجویز می گردد.